حتما شما هم متوجه استفاده رایج واحدهای اداری و تجاری از دو مورد از پرکابرترین سیستم های تهویه مطبوع شده اید، هواساز یا فن کویل!
این دو سیستم در ساختمان های اداری و تجاری بسیار پرکاربرد و محبوب هستند و ممکن است حتی خود شما در محیط کارتان داشته باشید یا قصد خرید داشته باشید؛ کدام یک را انتخاب میکنید؟ هواساز یا فن کویل؟ هر کدام ویژگیها، مزایا و محدودیتهای خود را دارند و انتخاب صحیح آنها تأثیر مستقیمی بر کیفیت هوا، راحتی کاربران و مصرف انرژی دارد. در این مقاله به بررسی تفاوت هواساز و فن کویل میپردازیم تا در این انتخاب همراه شما باشیم.
تعریف و نحوه عملکرد دستگاه هواساز
هواساز یا Air Handling Unit (AHU) سیستمی است که وظیفه تهویه، تنظیم دما، رطوبت و تصفیه هوای داخل ساختمان را برعهده دارد. هواساز معمولاً به شبکه کانال کشی متصل شده و هوای تازه را از بیرون میگیرد، آن را تصفیه، گرم یا سرد کرده و سپس به فضای داخلی منتقل میکند.
هواسازها نقش کلیدی در ساختمانهای بزرگ و محیطهای صنعتی دارند، زیرا میتوانند شرایط هوا را به صورت مرکزی و یکنواخت کنترل کنند. این سیستمها به طور معمول با تجهیزات تهویه مطبوع دیگر مانند چیلر، بویلر و سیستمهای سرمایشی و گرمایشی مرکزی کار میکنند.
اجزای اصلی هواساز
هواسازها از چند بخش کلیدی تشکیل شدهاند که هر یک نقش مهمی در کیفیت و عملکرد هوا دارند:
-
فنها: وظیفه جابجایی هوا را بر عهده دارند و میتوانند از نوع سانتریفیوژ یا محوری باشند. نوع فن انتخابی بستگی به ظرفیت هوادهی و شرایط محیط دارد.
-
کویلهای آب گرم و سرد: برای تنظیم دمای هوا استفاده میشوند و میتوانند با سیستم مرکزی چیلر و بویلر هماهنگ شوند.
-
فیلترها: فیلترهای هوا، ذرات معلق و آلایندهها را از هوا جدا میکنند. فیلترهای HEPA و ULPA برای فضاهای حساس مانند بیمارستانها و آزمایشگاهها کاربرد دارند.
-
رطوبتساز و رطوبتگیر: برای کنترل سطح رطوبت در هوا مورد استفاده قرار میگیرند و نقش مهمی در راحتی کاربران و جلوگیری از مشکلات ساختمانی دارند.
-
اتاق اختلاط هوا: محلی که هوای تازه و هوای برگشتی با یکدیگر ترکیب میشوند تا دمای یکنواخت در ساختمان ایجاد شود.
محصولات ما: کویل آبگرم
کاربرد هواساز
هواسازها به دلیل ظرفیت بالا و قابلیت کنترل دقیق کیفیت هوا، معمولاً در ساختمانهای بزرگ، هتلها، بیمارستانها، مراکز خرید و کارخانههای صنعتی استفاده میشوند. این سیستمها علاوه بر تأمین دمای مطلوب، باعث کاهش آلایندهها، کنترل رطوبت و حفظ سلامت ساکنان میشوند. به همین دلیل در محیطهایی که نیاز به تهویه مطبوع دقیق و استانداردهای بهداشتی دارند، هواساز یک انتخاب ایدهآل است.
تعریف و نحوه عملکرد فن کویل
فن کویل دستگاهی است متشکل از یک فن و یک کویل (آب گرم یا آب سرد) که با عبور جریان هوا از روی کویل، هوای گرم یا سرد تولید می کند. این هوا مستقیماً به فضای اتاق دمیده می شود و باعث تنظیم دمای محیط می گردد.
فن کویل ها معمولاً به سیستم مرکزی (چیلر برای آب سرد و دیگ برای آب گرم) متصل هستند. به این ترتیب، بسته به فصل، آب سرد یا گرم وارد کویل می شود و دستگاه با گردش هوا، سرمایش یا گرمایش موردنیاز اتاق را فراهم می کند.
اجزای اصلی فن کویل
فن کویل نیز مانند یونیت هیتر اجزای مشخصی دارد که کارکرد آن را تضمین می کنند. هر یک از این اجزا عملکرد خاصی داشته و نقش مشخصی را بر عهده دارد.
- فن: الکتروفن کوچکی که جریان هوا را از روی کویل عبور داده و وارد اتاق می کند.
- کویل آب سرد یا گرم: لوله های پره دار که آب سرد یا گرم در آن ها جریان دارد.
- فیلتر هوا: برای جلوگیری از ورود گردوغبار و ذرات معلق به داخل فضا طراحی شده است و به افزایش کیفیت هوای داخلی کمک می کند.
کاربرد های فن کویل
فن کویلها بیشتر در ساختمانهای مسکونی، دفاتر کوچک و فضاهای تجاری متوسط استفاده میشوند. این سیستمها مزیت تنظیم دما به صورت محلی را دارند و میتوانند بهطور مستقل برای هر اتاق یا واحد عمل کنند. بههمین دلیل در ساختمانهایی که کنترل دما بهصورت مستقل برای بخشهای مختلف اهمیت دارد، فن کویلها بسیار کاربردی هستند.
بیشتر بخوانید:
تفاوت یونیت هیتر و فن کویل در چیست؟
تفاوت هواساز و فن کویل
با وجود شباهت هایی که بین این دو دستگاه از نظر ساختار کلی وجود دارد (هر دو شامل فن و کویل هستند)، اما در عملکرد، کاربرد، ظرفیت و حتی طراحی تفاوت های اساسی دارند. درک درست از این تفاوت ها باعث می شود انتخابی هوشمندانه تر برای پروژه های ساختمانی یا صنعتی داشته باشیم.
تفاوت در عملکرد و نوع گرمایش/سرمایش
هواسازها یک سیستم جامع برای کنترل دما، رطوبت و کیفیت هوا هستند، در حالی که فن کویل تنها وظیفه تنظیم دمای هوا را دارد. هواسازها میتوانند هوای تازه را از بیرون وارد کرده و فیلتر کنند، اما فن کویلها به سیستم تهویه مرکزی نیاز دارند.
تفاوت در محل استفاده (خانگی، صنعتی، تجاری)
هواسازها در ساختمانهای بزرگ، صنعتی و بیمارستانها استفاده میشوند، اما فن کویلها برای واحدهای مسکونی، دفاتر کوچک و محیطهای تجاری متوسط مناسبتر هستند.
تفاوت در ظرفیت و توان گرمایشی/سرمایشی
هواسازها ظرفیت بالایی دارند و میتوانند حجم زیادی از هوا را در فضاهای بزرگ جابجا کنند. فن کویلها ظرفیت کمتری دارند و معمولاً برای اتاقهای کوچک تا متوسط طراحی میشوند.
تفاوت در طراحی و نصب
هواسازها به فضای بیشتری نیاز دارند و نصب آنها پیچیدهتر است. در مقابل، فن کویلها بهراحتی روی دیوار یا سقف کاذب نصب میشوند و فضای کمتری اشغال میکنند.
راهنمای انتخاب بین هواساز و فن کویل
انتخاب بین هواساز و فن کویل به نوع پروژه، کاربری فضا و سطح کنترل مورد انتظار بستگی دارد. اگر محیط شما بزرگ، پرتردد و نیازمند ورود هوای تازه با کیفیت بالا باشد (مانند بیمارستان ها، سالن های تولید، مراکز خرید یا ساختمان های اداری بزرگ)، هواساز گزینه ایده آل است. این دستگاه علاوه بر سرمایش و گرمایش، امکان فیلتر کردن و کنترل رطوبت را نیز فراهم میکند.
در مقابل، فن کویل بیشتر برای فضاهای کوچک تر مانند واحد های مسکونی، اتاق های اداری یا هتل ها کاربرد دارد. فن کویل ها قابلیت سرمایش و گرمایش همزمان دارند و هر اتاق میتواند دمای دلخواه خود را تنظیم کند، بدون اینکه به کانالکشی گسترده یا فضای تاسیسات بزرگ نیاز باشد. به طور خلاصه، هواساز برای پروژه های بزرگ با تهویه مرکزی مناسب تر است، در حالی که فن کویل گزینه ای اقتصادی تر و انعطاف پذیرتر برای کنترل دما در فضاهای مجزا محسوب میشود.
نتیجه گیری
هواساز و فن کویل هر دو سیستم های مهم تهویه مطبوع هستند، اما تفاوت های کلیدی در عملکرد، ظرفیت، محل نصب و هزینه دارند. با بررسی دقیق نیازهای ساختمان و اهداف تهویه، میتوان سیستم مناسب را انتخاب کرد تا راحتی کاربران، کیفیت هوا و بهره وری انرژی به حداکثر برسد.
سوالات متداول درباره تفاوت هواساز و فن کویل
- آیا فن کویل میتواند هوای تازه تأمین کند؟
خیر، فن کویل تنها وظیفه تنظیم دمای هوا را دارد و برای هوای تازه نیاز به سیستم مکمل دارد. - هواساز برای چه فضاهایی مناسب است؟
ساختمانهای بزرگ، صنعتی، بیمارستانها و مراکز خرید که نیاز به کنترل کیفیت هوا و تهویه مرکزی دارند. - هزینه نگهداری کدام سیستم کمتر است؟
فن کویل به دلیل سادگی نصب و نگهداری، هزینه کمتری دارد. - آیا هواساز در ساختمان مسکونی کاربرد دارد؟
بله، اما معمولاً در ساختمانهای بزرگ یا لوکس استفاده میشود. - ظرفیت هواساز و فن کویل چه تفاوتی دارد؟
هواسازها حجم بیشتری از هوا را جابجا میکنند و برای فضاهای بزرگ مناسب هستند، در حالی که فن کویلها ظرفیت کمتری دارند و برای فضاهای کوچکتر طراحی شدهاند.
